EREKRUISSCHIETEN VAN BOND BERG EN DAL

Schuttersbond "Berg en Dal" hield afgelopen zaterdag diverse wedstrijden op de sjöttewei in Urmond.

In de competitie over het hele seizoen voor beste schutterij van deze bond werd de finale beslist door de schutterij Sint Brigida uit Noortbeek.

Zij wisten de schutterijen Sins Sebastianus (Spekholzerheide) 2de, Het Nachtwachtgilde (Berg en Terblijt) en Sint Joseph (Waubach) 3de, achter zich te houden.

De hoofdmoot van deze dag was de strijd voor het Erekruis. Dit is de titel voor de beste individuele schutter van alle deelnemende bondsleden.

41 schutters gingen uiteindelijk de uitdaging aan.

Ronde na ronde vielen deelnemers af.

Bij de 7de ronde waren er nog 3 deelnemers die onderling voor de eer gingen:

Roger Deckers en Robin Kleijnen uit Noorbeek en "onze" voorzitter Jo Driessen.

Nadat Robin Roger Deckers mistte waren het Robin en Jo die een verbeten strijd leverden.

De spanning was te snijden totdat Jo helaas een verkeerde keuze maakte en Robin Kleijnen de buit binnenhaalde.

Het overgebleven trio ontving een verdiende medaille waarna het nog lang gezellig was op de sjöttewei.

URMONDIA DAMES (7X7) TOERNOOI

Vrijdagavond werd er bij Urmondia een dames-oefen-toernooi afgewerkt.

De teams spelen 7 tegen 7.

Al weer werd de organisatie geplaagd door (te) late afzeggingen en moest geïmproviseerd worden.

Desalniettemin zagen de aanwezigen   enkele leuke partijen voetbal.

De 4 overgebleven teams speelden maar wat graag op een van de weinige georganiseerde toernooien voor deze doelgroep.

Het was  SV Argo dat, al weer voor de 4de keer, met de hoogste eer ging strijken.

De Einduitslag:

1. SV ARGO
2. SITTARD
3. WALBURGIA
4. RK IVV

ALZHEIMER CAFE

Het AlzheimerCafé is een trefpunt voor mensen met dementie, hun naasten, 

familie, vrienden en andere belangstellenden. 

Wat houdt de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in? En wat betekent dit voor mensen met dementie en hun naasten. Deze avond krijgt u uitleg van klantmanager WMO Jip Steen. 

Plaats: Punt 39 (Burg. Maenenstraat 39, links naast het Maaslandcentrum)

Tijd: 19.30-21.00 uur. Inloop vanaf 19.00 uur

Meer informatie bij Pia Bronckhorst 06-83668178 of Natasja Stelten 06-53621227

-Klik op poster voor groter formaat-

INLOOP URMOND

Wist je dat je voor vragen over mantelzorg, wonen, welzijn, werk, inkomen en/of jeugd(hulp) terecht kunt bij de open inloop in Urmond?

Een professional helpt je dan aan de juiste informatie.

Urmond: elke donderdag van 13.00-15.00 uur in Buurthuis Urmond

Voor hulp bij financiën, administratie of het invullen van een formulier kun je terecht bij het Formulieren Café.

Kom op een woensdag tussen 10.00 en 12.00 naar het Buurtcentrum in Nieuwdorp op Bergènkenstraat 1 in Stein.

Met een kopje koffie of thee erbij helpt een deskundige vrijwilliger je met jouw vraag.

TWEEDE KAMERVERKIEZINGEN IN AANTOCHT

Op woensdag 22 november zijn weer Kamerverkiezingen.

Na de verkiezingen in maart is team verkiezingen van de gemeente Stein druk bezig geweest om aanpassingen door te voeren waar dat nodig was. Zo is er voor de Tweede Kamerverkiezingen in november op drie bestaande locaties een extra stembureau ingericht om de drukte te verspreiden.

Dit zijn MFC de Grous, MFC Berg aan de Maas en het Maaslandcentrum in Elsloo.

Uiterlijk 8 november ontvang je jouw stempas thuis in de brievenbus.

Stembureauleden en tellers gezocht

Op woensdag 22 november 2023 zijn de verkiezingen voor de Tweede kamer. De dag erna, op donderdag 23 november vindt het centraal tellen plaats.

Gemeente Stein zoekt nog hulp op de volgende momenten:

Woensdag 22 november in de rol van stembureau lid (start om 7.30 of 14.00 uur) - vergoeding €100,-

Woensdag 22 november in de rol van teller (start om 21.00 uur) - vergoeding €60,-

Donderdag 23 november in de rol van teller (start om 8.30) - vergoeding €60,-

Je kunt je hiervoor aanmelden als je 18 jaar of ouder bent.

Via de mail wordt je dan verder geïnformeerd.

 Voor jouw werkzaamheden krijg je een vergoeding.

* Je kunt kiezen uit een betaling of Steinpas.

Het is mogelijk dat je hierover belasting moet betalen.

AANMELDEN ?: Klik hier

DRENKELING IN HAVEN GEVONDEN

De brandweer heeft zondagochtend een overleden persoon gevonden in het water bij de haven van Stein.

De Brandweer, die het lichaam heeft geborgen en overgedragen aan de politie, gaat er vooralsnog uit van een noodlottig ongeval.

"Onderzoek moet hier nog definitief uitsluitsel over geven".

De brandweer kwam in actie na een oproep rond 10 uur zondagmorgen dat er een schipper te water was geraakt.

Er werd ter plaatse, met behulp van duikers en een drone, gezocht naar de bewuste persoon.

Na een uur werd de overleden persoon door duikers aangetroffen.

De brandweer zoekt in de haven van Stein. — © Orange Media

AKTIVITEIT IN HET BUURTHUIS

Elke maandagmiddag is er in het buurthuis kaartmiddag.

Vanaf 14.00 tot 16.30 uur kunt u geheel vrijblijvend eens binnenlopen om u nader te laten informeren.

Op het ogenblik zoekt men vrouwelijke of mannelijke kaartliefhebbers die, onder het genot van een bakkie koffie of fris een kaartje komen leggen.

Men zet er een "boompje" op of men schuift aan aan de "jokertafel".

En dit alles onder het motto: GEZELLIGHEID VOERT DE BOVENTOON.

Meer info: 046-4338543 (Koos)

-BUURTHUIS URMOND, URMONDERPLEIN 43-     

CAFE  GAAT WEER OPEN 

Het voormalige bruin cafe Hetzendael/ Bie Brigitte zal binnenkort weer  in de oude dorpskern in luister hersteld  worden.

De huurovereenkomst is inmiddels getekend en de sleutels overhandigd.

Erwin Ohlenforst, afkomstig uit (Munster)geleen,  en Jolanda zullen de komende weken het café en de naast gelegen woning naar hun smaak inrichten, zodat de inwoners van (Oud) Urmond en omgeving weer terecht kunnen in hun favoriete stekje.

Binnenkort meer nieuws !

-GRATIS ADVERTENTIE-

WORKSHOP BLOEMSCHIKKEN

-HandmadebyRina-

Interesse?

Alvast een tipje van de sluier... we gaan een levensboom maken en een prachtig traditioneel advent stuk... de rest hou ik nog even geheim

Voordat de najaars nieuwsbrief uitkomt, wil ik jullie alvast voor de nazomerworkshop uitnodigen, met een knipoog naar de herfst.

Wat gaan we maken... de "Hortensia boot met love handles"

We gaan een schaal in de vorm van een boot opmaken met hortensia (mijn lievelingsbloem) blauwe distel en appelblad.

De boogjes maken we van berengras en door de leuke groen accenten is het een mooi fris geheel.

Je kunt je voor de volgende datums inschrijven voor de workshop:

• Ma 25 sept 19 uur
• Di 26 sept 19 uur
• Do 28 sept 19 uur
• Za 30 sept 13 uur
• Di 3 okt 19 uur
• Wo 4 okt 19 uur

Meer info: KLIK HIER

De workshop ruimte is niet zo groot dus het aantal plekjes is beperkt.

Alle materialen verzorg ik. Uiteraard koffie/thee met iets lekkers.

Laat weten welke datum schikt.

Bij een aanbetaling van 20 euro is je inschrijving definitief.

Stuur een privé bericht of een app.

Graag tot snel groetjes Rina

GRINDWINNING GRAETHEIDE

De gemeente Sittard-Geleen schiet nog niet op met een beslissing over grindwinning op Graetheide door de firma L'Ortye.

Op intiatief van het Graetheidecomité is er op 27 juni een bijeenkomst geweest van de  werkgroep Geen Grindwinning Graetheide met de verantwoordelijke wethouders en ambtenaren van de gemeente Sittard-Geleen en Stein.  Die werkgroep bestaat uit de dorpsplatforms van Obbicht, Guttecoven en Einighausen, de buurtvereniging Graetheide, de DOP’s van Berg/Nattenhoven en Urmond, het Graetheidecomité, het IVN Born, de LLTB en de Natuur en Milieufederatie Limburg.

De wethouders willen met een beslissing wachten op de resultaten van een onderzoek naar de gevolgen van grindwinning voor de Kingbeek. Dit onderzoek wordt in opdracht van L'Ortye uitgevoerd en is pas eind dit jaar klaar. 

De gemeente stelt wel een aantal voorwaarden aan grindwinning.

De eerste is dat er draagvlak moet zijn bij de bevolking.  L'Ortye heeft aan de gemeente laten weten dat er bij de omwonenden volop voorstanders van grindwinning zijn. Dat zou gebleken zijn bij de informatiebijeenkomsten die het bedrijf georganieerd heeft. L'Ortye heeft het Graetheidecomité om een gesprek gevraagd. We hebben voorgesteld om dan te praten over een gezamenlijk onderzoek naar het draagvlak in de omgeving. Het bedrijf heeft niet geantwoord op ons voorstel.

Een tweede voorwaarde van de gemeente is dat grindwinning meerwaarde moet hebben voor de omgeving.

Het Graetheidecomité heeft gevraagd wat dat precies betekent. Na overleg met de provincie kwam de volgende verklaring van de gemeente. Het moet gaan om het bereiken van doelstellingen uit de Gebiedsvisie die niet gehaald kunnen worden als de ontgrinding niet door zou gaan. Volgens ons kunnen alle doelen uit de Gebiedsvisie zonder grindwinning gerealiseerd worden. Voor een ecologische verbindingszone zone heeft ontgrinden geen meerwaarde. En een grindgat op een plateau heeft zeker geen  landschappelijke meerwaarde.

In het plan van L’Ortye komt die ecologische verbindingszone er overigens bekaaid af.

Ze omvat nauwelijks meer dan de groenstrook die DSM er decennia geleden aangeplant heeft. Als compensatie voor 15 jaar overlast stelt dit werkelijk niets voor. 

Onze conclusie is dat de gemeente alleen maar nee kan zeggen tegen grindwinning. Zou de gemeenteraad wel accoord gaan dan zijn er voldoende argumenten om dit langs juridische weg tegen te houden.

Bron: Het Graetheidecomité 

 DOORSTART-TV

In het afgelopen jaar zijn een heleboel vrijwilligers van Bie Os opgestapt, vooral doordat men niet achter het gevoerde beleid stond.

Eind vorig jaar hebben zich een aantal van deze vrijwilligers verzameld en zijn een nieuwe omroep gestart.

Het ultieme doel: de zendvergunning per 1 januari 2025.

Ze werken nu alleen maar met onbetaalde vrijwilligers. Men heeft geen  budget of subsidie om te gebruiken.

Toch lukt het om met eigen materiaal en een hele grote inzet van een relatief klein team om al leuke dingen op poten te zetten.

Men werkt nu bijvoorbeeld aan het optuigen van een radiotak, nog geen uitzendingen via de ether, maar wel via internet en podcast.

Op het ogenblik wordt er hard aan gewerkt om zo snel mogelijk hiermee van start te gaan.

Het volgende project zal dan zijn om een eigen nieuwspagina in te richten, nog werk genoeg te doen dus.

Doorstart-TV is nu dé actuele omroep voor de Westelijke Mijnstreek.

Vrijwel dagelijks vullen ze hun kanalen met positief nieuws uit de gemeenten Sittard-Geleen, Stein en Beek.

Ze zijn onafhankelijk, ongesubsidieerd en werken met vrijwilligers die gààn voor onze regio.

Binnenkort hoopt men ook een radiotak toe te voegen aan Doorstart. 

Waar vind ik Doorstart-TV?

Via de website doorstart-tv.nl 

Wie zich hier abonneert op de nieuwsbrief krijgt bericht zodra nieuwe uitzendingen online staan. 

Via de link bovenin op www.sittard-geleen.nieuws.nl

Via YouTube: www.youtube.com/@doorstart-tv

Via Facebook: www.facebook.com/Doorstarttv 

MAATJE GEZOCHT IN URMOND

Partners in Welzijn zoekt voor een 84-jarige mevrouw uit Urmond een maatje. Hij of zij gaat, om de week, met mevrouw er op uit of komt gezellig langs bij haar thuis.

Het lijkt mevrouw leuk om bijvoorbeeld eens naar de Makado te gaan of met de Omnibuzz naar Maastricht of Valkenburg te gaan. Maar ook spelletjes of kletsen onder het genot van een kop koffie lijkt haar leuk.

Mevrouw kijkt graag Formule 1. Ze heeft altijd in een groothandel gewerkt.

Ze is nog mobiel en fit en heeft nog enkle familie in de buurt. Ze is echter grotendeels alleen en komt Urmond niet vaak uit.

Spreekt je dit aan ?

Neem dan contact op met Lieke Samuels van Partner in Welzijn (06-81361283).

Mail: lieke.samuels@knooppuntinformelezorg.nl

Spreekt deze specifieke vraag je niet aan, maar zou je wel graag maatje willen worden ?

Neem dan ook contact op of neem een kijkje op de website vrijwilligerswerkin046.nl

BOTER MAKEN IN URMOND

Dat Urmond in vroeger jaren een heus boterfabriekje binnen de gemeentegrenzen had, zal bij de huidige generatie niet echt bekend zijn. Het pand waarin dit fabriekje was gevestigd staat er nog steeds.

Het werd later omgebouwd tot een dubbel woonhuis, thans Raadhuisstraat 47 en 49.

De Fotsch

Vele dorpen in de regio kregen op het einde van de negentiende eeuw een eigen boterfabriekje; meestal "fotsch" genoemd.

Ook in Urmond en Berg maakten de landbouwers kennis met de melkcentrifuge.

Op uitnodiging van "eenige notabelen" kwam de heer Corten, "wandelleeraar der Maatschappij van Landbouw in Limburg", op zondagmiddag 18 februari 1894 naar Urmond voor een lezing over de werkwijze van coöperatieve melkinrichtingen.

Tijdens deze lezing zou een melkcentrifuge proefdraaien.

Deze lezing vond plaats in een lokaal van de openbare lagere school op de Raadhuisstraat. 

Bijna vijf jaar na genoemde demonstratie vergaderde op maandag 6 februari 1899 een aantal vooraanstaande ingezetenen van Urmond, Berg en Nattenhoven in het Urmondse gemeentehuis.

Voorzitter was burgemeester P.N. Strijkers.

Op deze oprichtingsvergadering waren aanwezig: pastoor Dirix van Berg, notaris Welters, wethouder Schulpen, de raadsleden Gelissen en Alberti, schoolhoofd Beaumont, Adolf Strijkers, Alfons Leers en Jos Hennekens van Urmond, Theodorus Kurvers en Lodewijk Houben van Berg en Th. Salden van Nattenhoven.

In principe besloot men de nieuwe bedrijvigheid naast de school aan de Bergerweg tussen Urmond en Berg te plaatsen.

Op Carnavalszondag 1899 werd om vijf uur 's middags een voorlichtingsbijeenkomst in de school georganiseerd.

Ook op Carnavalsmaandag waren ze voor verdere inlichtingen beschikbaar. Niet minder dan 42 aanwezigen gaven zich op.

Oprichting

Ten overstaan van notaris Welters van Urmond passeerde op 21 april 1899 de oprichtingsakte van de "Coöperatieve Vereeniging voor Zuivelbereiding Maasoever".

Het benodigde water haalde men uit de put van de school. Later liet men zelf een waterput graven. Reeds in haar eerste bestaansjaar groeide het ledental van de Maasoever tot  90.

In 1899 werden 141.700  liter melk verwerkt tot 5.353 kg boter.

In 1900 verwerkte men 354.600 liter melk tot 12.783 kg boter.

Het ledental liep op tot 101.

Ongeveer zeventien jaar maakte men de boter in het Urmondse fabriekje met handkracht.

De productie werd voornamelijk afgezet op de Maastrichtse botermijn. Ook leverde men aan particulieren. In het begin werden de bussen melk door de inwoners van Urmond, Berg en Nattenhoven met de kruiwagen of hondenkar naar de "fotsch" gebracht.

Later werden de melkbussen opgehaald.

In Urmond deed dat Sjaak Hendrix.

Twee bekende Urmondse botermakers waren Frans Wessels en Hub Meulenberg; de laatste getrouwd met de Bergse Maria Louisa Worms.

Uitbreiding

In 1916 ging men over tot uitbreiding van de fabriek en tevens over tot machinale boterbereiding.

Voorzitter Jacob Frenken, wonend in Berg, richtte op 25 februari 1916 een verzoek aan het College van Burgemeester en Wethouders, om in de bestaande fabriek een verticale stoomketel en een horizontale stoommachine met voedingspomp te mogen plaatsen. De stoomketel had een verwarmingsoppervlak van vier vierkante meter, terwijl het vermogen van de stoommachine vier PK was.

Deze nieuwe machines werden geplaatst in de nieuwbouw van de boterfabriek, waar de machinekamer, karnlokaal en een bergplaats voor kolen waren geprojecteerd.

Ze dreven de melkontromers, de karnton en de pomp aan.

Ten behoeve van het personeel werd bij die uitbreiding tegen een der muren aan de buitenkant "een privaat (toilet) geplaatst ten gebruike van het personeel".

Waar dit van tevoren bij "hoge nood" terecht kon, is niet bekend.

Na 11 april 1916 kon de uitbreiding volgens plan worden gerealiseerd.

Tien jaar ging men nog door.

Het economisch tij keerde.

Steeds meer plaatselijke boterfabriekjes werden gesloten. De melk ging steeds meer naar de moderne St. Rosa-zuivelfabriek te Sittard.

In 1926 werd met meerderheid van stemmen besloten de boterfabricage van "De Maasoever" te stoppen.

Zo kwam een einde aan 27 jaar boter maken in Urmond.

Bron: Harry Strijkers

KLEPPERMEN IN URMOND EN BERG

Een van de belangrijkste grondrechten van iedere Nederlandse burger is het recht op bescherming van persoon en zijn goederen, door de overheid. Vroeger stond de plaatselijke veldwachter borg voor het handhaven van gezag en orde in iedere plaats.

’s Nachts werd zijn taak overgenomen door de nachtwacht of de kleppermen.

De nachtwacht stond in voor de militaire veiligheid van de plaatselijke bevolking bij oorlogsonlusten. Natuurlijk was er hierbij ook nog de plaatselijke schutterij.

De kleppermen kan men beschouwen als de toenmalige nachtpolitie die lette op brand, diefstal en wanorde in de gemeenschap.

Ook in gemeente Urmond werd de noodzaak hiervan ingezien.

Op 2 november 1854 keurde de gemeenteraad een “Reglement voor twee kleppermannen in deze gemeente” goed. Zeer waarschijnlijk waren die kleppermen al langer een vertrouwd beeld in de donkere straten van de gemeente, maar werd een en ander in 1854 gereglementeerd. Het is m mogelijk dat dit van bovenaf werd bevorderd.

Het regelement in Urmond telde 15 artikelen, waaruit we de voornaamste bijzonderheden vermelden:

Aanstelling: 

• De kleppermen werden aangesteld voor de donkere herfst- en wintermaanden, namelijk van 1 november tot en met 1 maart
• s-Avonds om 10 uur begonnen ze aan hun eerste ronde. Ieder uur werd deze ronde herhaald. Hun wacht liep tot 5 uur ’s-Morgens.
• Elk uur moesten ze op een, nader door het gemeentebestuur te bepalen plaats, een sein geven met de “klippeklap
• Voor elk uur dat ze verzuimden hun ronde te maken, werd 48 centen ingehouden van de aangenomen som per jaar.
• De aanneemsom werd in 2 perioden uitbetaald. De 1ste helft rond de jaarwisseling en de 2de helft op het einde van de waakperiode, 1 maart.
• Fungeerde een klepperman niet naar de zin van de gemeenteraad, dan kon hij te allen tijde worden ontslagen.
• Bij ziekte kon men zich laten vervangen door iemand anders. Deze laatste moest wel geschikt zijn voor zijn taak. Ook hiervoor moest toestemming van het gemeentebestuur worden verkregen.
• Het traktement (loon) kwam dan automatisch aan de invallende klepperman toe. Rapport: Iedere morgen moesten de kleppermen rapport uitbrengen over hetgeen zich de afgelopen nacht wel of niet had afgespeeld.
• Tijdens hun rondes moesten ze zich “goed en zedig” gedragen en “geene de minste disorders plegen en zich ook met geene compagnien vereenigen”.
• Bij brand moesten ze, zonder ophouden blijven klepperen, om de bewoners te alarmeren.
• Ook moest zo spoedig mogelijk een van de leden van het gemeentebestuur worden gewaarschuwd.
• Bij diefstal diende men ook direct het burgerlijk gezag in kennis te stellen.
• Indien gewenst wekten de kleppermen ook de inwoners op een bepaald tijdstip.
• Opgelopen boetes, wegens misbruik maken van hun taak, moesten uit eigen zak worden betaald.
• Tenslotte moest de gemeente zorgen dat de kleppermen behoorlijk gewapend waren (welk wapen wordt niet vermeld).

Alle kleppermen kregen een afschrift van het reglement mee, dat ze steeds bij zich moesten hebben en op verzoek van iedere willekeurige politiebeambte moesten laten zien.

Aanneemsom: Men kon klepperman worden door zich voor een bepaalde som aan te bieden. De persoon die zich voor het laagste bedrag beschikbaar stelde en aanvaardbaar was voor het gemeentebestuur, werd aangesteld.

In 1854 werd Jan Hendrik van Musch klepperman in Urmond. Hij werd aangenomen voor 20 gulden per jaar.

In 1859 besloot het gemeentebestuur de post van klepperman te gunnen aan de “minstbiedende” Johannes Backus voor de som van 14 gulden en 80 cent per jaar.

Weer een jaar later moest Jan Backus hetzelfde werk doen voor 30 cent minder.

Aanpassing: Op 27 oktober 1864 werd het “Reglement van het uitgeven der kleppermen”, enigszins aangepast.

Vijf dagen later, 1 november 1864, kon Johannes Hendrikus Backus zich klepperman van Urmond noemen. Hij had aangenomen voor 24 gulden. Blijkbaar was het animo voor het werk onder de bewoners teruggelopen, gezien de hogere som die Urmondse vroede vaderen voor de rust en veiligheid van de ingezetenen moesten betalen.

Hoe lang de klepperman in Urmond zijn werk heeft verricht is niet precies bekend.

Met de komst van het torenuurwerken (in Urmond(1936) werd de klepperman overbodig.

Een schilderachtig figuur in de nachtelijke straten verdween voor goed.

• Zwaegele              Lucifers
• Kreutsj                   Klein persoon
• Verneuken           Iemand foppen
• Vaese                       Hielen
• Zeem                       Appelsiroop
• Öffe                          Gist
• Sjevel                      Laars
• Sjoop                      Platschop
• Piepelokke           Lang krulhaar
• Merkeuf                 Vlaamse gaai
• Kravaake              Drukte maken
• Daakhaas              Kat
• Deil                           Dorstvloer

GRATIS ADVERTENTIE

Wegens overcompleet TE KOOP:

Ongebruikte dragers

16 plankendragers 40 cm. (€ 3,50)

16 plankendragers 30 cm. (€ 2,60)

Totale nieuwprijs € 97,60.

In 1 koop voor € 50,00

Gratis gebruikte rails

4x 200cm

2x 120cm

2x 100cm

In Urmond gratis aan huis gebracht.

DE HISTORIE VAN DE MARIAKAPEL VAN URMOND

We kunnen de bouwtijd van de bedoelde kapel niet juist bepalen.

Pastoor van der Heijden tekent eerst in 1863 aan, dat ze gebouwd is onder Pastoor Losen op land van de pastorie.

De bouwtijd is echter onbekend.

Het is wel merkwaardig, dat daarover niets te vinden is in het parochie-archief te Urmond, terwijl de registers vol staan met allerlei aantekeningen uit die tijd.

De oudste aantekening, waarin de kapel vermeld wordt, is uit het jaar 1755, toen op het land „aen de Capelle" gerst werd verbouwd.

 In 1749 liet de pastoor dit perceel land opmeten en scheidingspalen aanbrengen, waarschijnlijk wegens eenige oneenigheid met terreingenooten.

Ook in 1751 wordt het nog gewoon: land aan den Cruyswegh genoemd.

Het ontstaan der kapel moet voorlopig dus gesteld worden tussen 1751 en 1755.

De bedoelde kapel was gelegen even buiten de oude stad Urmond op den ouden weg naar Sittard aan de kruising van de Heerstraat en den Cruyswegh.

De kapel is gebouwd op een perceel land, dat in den ouden tijd behoorde aan het Sint Nicolaas-altaar, maar waarschijnlijk reeds in de 16e eeuw aan het pastoraat van Urmond verbonden werd.

Dit altaar was zeer rijk, zoals dat vanzelf spreekt in een belangrijke havenstad als Urmond.

Sint Nicolaas immers was de bijzondere patroon der schippers.

Het kapelletje is 'n bijzonder mooi en schilderachtig gelegen bedehuisje, een sieraad voor de gemeente Urmond. Het is achthoekig van vorm en uit baksteen opgetrokken. Het is door leien gedekt en met een verengde spits waarin een klokje hangt. Spaarzaam wordt het verlicht door twee ovaalronde venstertjes en gesloten door een zware ouderwetse deur.

Van buiten in de zijvlakken zijn zeven nisjes aangebracht, waarin vroeger voorstellingen van de Zeven Smarten geplaatst werden, iets wat zeer goed past in den tijd van zijn ontstaan. Vooraan staan twee pijlers, die een houten portaal dak steunen.

Inwendig staat een vervallen altaartje met een Moeder Gods beeld.

De Bokkenrijders

Omtrent deze kapel zijn overigens nog een paar bijzonderheden bekend, die ook haar verleden betreffen.

Op de eerste plaats is de beruchtheid der bokkenrijdersbende er enigszins mee verbonden.

In deze kapel immers werd de bokkenrijders eed afgelegd.

Pastoor Daniëls van Schaesberg verhaalt hieromtrent onder meer over "eene capelle gelegen omtrent Urmond aan de Maese".

Aan het altaar in de kapel stond de hoofdman met een langen toog aan en naast hem een tweede met een boek in zijn handen.

Op het altaar stonden twee brandende kaarsen en voor de voet van het altaar lag een kruis of een beeld van O. L. Vrouw. Hij, die die eed moest afleggen, kwam achteruit de kapel in; de hoofdman vroeg hem zijn naam, ouderdom, enz.

Dan moest hij twee vingers van de linkerhand opsteken en met zijn rechtervoet staande op het kruis of Mariabeeld moest hij God en zijn heiligen afzweren, trouw zweren aan de bende en absolute geheimhouding beloven.

Ook moest hij zweren zich uiterlijk te gedragen als een voorbeeldig christen mens, dikwijls de sacramenten te ontvangen, enz. enz.

Na de eedsaflegging werd warm water of brandewijn geschonken, men moest het kruisbeeld bespuwen, en de naam werd in een boek opgetekend.

Het was een zeer indrukwekkende, goddeloze plechtigheid.

De kapel van Urmond, buiten de stad in het open veld gelegen en zo geheimzinnig verlicht, moet hen wel bijzonder tot deze eedsaflegging hebben aangelokt. Te meer omdat in het nabij gelegen Stein en Lutterade verscheidene beruchte bendeleden woonden.

Wanneer de bende te Urmond optrad is niet te achterhalen maar het moet wel de tweede bende geweest zijn (na 1762), omdat de kapel tijdens de eerste bende waarschijnlijk nog niet bestond, en de derde bende pas optrad na het bovengenoemde boekje van pastoor Daniëls (1779), waarin van de kapel van Urmond sprake is. 

In 1791 begon men te Urmond met de bouw van de nieuwe kerk op de plaats der oude.

In verband daarmee moest uitgezien worden naar een nieuwe plaats voor het houden van godsdienstoefeningen. Eerst werden de heilige diensten gehouden in de school, daarna in 1792 in de tiendschuur, maar tenslotte in de zomer van 1793 verhuisde men naar de kapel in het veld.

Tot in de herfst van dat jaar toen de nieuwe kerk in gebruik genomen werd.

In haar kort bestaan was de kapel dus wel zeer intensief betrokken in het godsdienstig leven van Urmond. Ook al lag ze dan eenzaam buiten de wallen. De inwoners hadden er veel eerbied voor en zo werd ze versierd met talrijke mooie sieraden.

Maar helaas, lange grijpvingers konden er niet afblijven en zo werd in den nacht van 17 op 18 April 1804, precies één week vóór de installatie van Pastoor van Urmond Melchior de Krahe, de kapel bestolen en van al haar kostbaarheden beroofd.

Pastoor de Krahe was voor de Fransen uitgeweken en zou in Urmond opnieuw geïnstalleerd worden.

Het gebouwtje is niet slecht onderhouden, al blijkt er bij nader toezien nog wel een en ander aan te herstellen.

Vooral pastoor Alofs heeft er zich voor geïnteresseerd en nam indertijd een belangrijk initiatief om dit mooie oude heiligdom weer eens geheel op te knappen en er een devoot bedehuisje van te maken ter ere van O. L. Vrouw.

Hij zette daarmee een mooie traditie voort en aan dit monumentje was zijn zorg goed besteed.

Vooral de inwoners van Urmond waren hier dankbaar voor. Toen Urmond zich ook in deze richting ging uitbreiden en zijn bewoners zich op Zondagnamiddag en in rustige avonduren gaarne 'n wandeling in deze omtrek veroorloofden, waren zij met dit plan met zeer ingenomen.

Een offertje in de offerblok en daarna zelf met hun kinderen op hun wandelingen ook gaarne even de Moeder Gods gaan groeten in dit kapelletje, dat zo innig met de geschiedenis van hun stad verbonden is

KRAPUUL                        MINDERWAARDIG VOLK

RENTJ                               RUND

SJALEVAEGER               LEVENSGENIETER

KROENEKRANE           KRAANVOGELS

KNUUSKE                       VUISTJE

SJÖRKAR                        KRUIWAGEN

AETJE                               AZIJN

BOOS                                BARST

BIZZEN                            HARD RENNEN

KLOPHOUT                    DOMMERIK

JENKE                              HUILEN

GLOEJELING                  ONDEUGEND KIND

GEUF                                 SOORT VIS

HUITSVLEISJ                 HOOFDKAAS

GAAPLEMMEL              NIEUWSGIERIGE

WIE OF WAT IS DOP ??

Wat is het DOP Urmond en wat kan het voor u beteken?

Urmond is ooit een zelfstandige gemeente geweest. Sinds de herindeling van 1982 een van de kernen van de gemeente Stein, verdeeld in Oud-Urmond en Urmond-Oost.

Een mooie plek om te wonen, veel groen,  een bruisend verenigingsleven en jaarlijkse tradities zoals de St. Leendertmarkt en de Kerstmarkt. Urmond, een plek waar ongeveer vijfduizend inwoners samen de lokale kleur bepalen. 

Om dit te realiseren is een actieve inbreng van inwoners van Urmond gewenst en noodzakelijk. Vandaar het DOP. 

Het Urmondse DOP is actief sinds 2019, maar heeft helaas ook “last” gehad van de coronacrisis, waardoor e.e.a. vertragend heeft gewerkt.

Wat gebeurt er zoal op dit moment?

Er zijn nu een aantal werkgroepen actief;

⦁ De werkgroep Brug over het Kanaal (samen met de gemeente Stein en Rijkswaterstaat) 

⦁ De werkgroep uitbreiding A2 en Chemelot-ontwikkelingen

⦁ De werkgroep BuURnetwerk (opzetten van een mantelzorg en burenproject)

⦁ De “Groene Brigade”

⦁ De werkgroep “Wonen: Transformatievisie Urmond-Oost”

⦁ De werkgroep Molenpark Speelvoorziening (nu niet actief)

⦁ De werkgroep “Buurthuis”

Deze werkgroepen worden ingevuld door inwoners van Urmond, die deel uitmaken van  DOP-Urmond en geregeld overleggen over bovenstaande zaken.

Wat is er al gerealiseerd?

⦁ In het Molenpark is er een speelvoorziening gerealiseerd.

⦁ Het Buurthuis wordt ingezet voor allerlei activiteiten voor inwoners, er zijn geregeld fotopresentaties, spreekuren (Gemeente, Woningstichting en 

        Partners in Welzijn) en dient als vergader locatie voor het DOP Urmond.

⦁ De groene Brigade zorgt voor een nette groene omgeving van de  Kooypoort /Kanaalboulevard en de kanaalbrug.

⦁ Een vraag die nadrukkelijk bij het DOP leeft: wat gebeurt er met het Pater Kolbehuis?

Vragen? Reacties? We staan zondag 12 juni op de St. Leendertmarkt!!!!

U kunt uw vragen en/of reacties mailen naar: dopurmond@gmail.com

Tontjel                                  vieze lap

Graofiaote                          grote handen

Preugelen                           slaan van persoon

Lemmeteren                     vervelen van iemand

Katskrouw                          bang

Grieniezer                           huilebalk

Gaantj                                    jonge meid

Stevele                                  laarzen

Fluitekiës                             kwark

Sjmoutwörmke                lieveheersbeestje

Babbelaer                            snoepje

Koutelebout                      kronkel

Moeremoos                        wortelenstamppot

GRATIS OP WIJ URMOND......

-Alleen voor particuliere inwoners van Urmond-

Hebt u iets te verkopen;

Familieberichten;

Jubilea;

Verjaardagen;

Verenigingsberichten;

Overlijdens;

Geboortes;

Plaatselijk nieuws.

U kunt gratis mededeling doen op WIJ URMOND, eventueel met bijplaatsing foto('s).

Neem contact op en klik hier

Plaatselijke ondernemers kunnen 5x per boekingsjaar GRATIS adverteren. Hierna vriendelijke prijsjes.

Meer info?: tel. 06-40389154